گفت وگو سام فیلم با داود فتحعلی بیگی
گله از رفتارهایی كه با اصالت تعزیه مغایرت دارد
سام فیلم: داود فتحعلی بیگی معتقد است: تعزیه از نظر كمی توسعه یافته اما از نظر كیفی رو به ضعف است و ما متاسفانه در خیلی جاها شاهد رفتارها و اتفاقاتی هستیم كه با اصالت تعزیه مغایرت دارد و دلیل آن هم مشخص است، برای این است كه معلم و آموزشی وجود نداشته است تا گام به گام این هنر را آموزش دهد.
ایسنا به مناسبت دهه محرم با بعضی از تعزیه خوان پیشكوست گفت و گو كرد كه در این گفت وگوها درباره وضعیت كنونی تعزیه و نبود برخی امكانات آموزشی گلایه های عنوان شد.
به دنبال این مباحث با داود فتحعلی بیگی، رئیس انجمن تعزیه ایران، كه تاكید دارد مدتی است از این سمت كناره گیری كرده است، گفت و گو كردیم و بعضی از این گلایه ها را با او در بین گذاشتیم. در ادامه پاسخ این هنرمند را درباره مشكلات پیش رو تعزیه می خوانیم:
برای ثبت و سند آثار تعزیه خوانان پیشكسوت حتی در سال های اخیر هیچ عكس و فیلمی در دسترس نیست، آیا انجمن تعزیه برای این كار اقدامی نكرده است؟
اساسا در كار تعزیه مانند سینما و تلویزیون بحث عكس و فیلم مطرح نبوده و چند سالی است كه این مساله باب شده است. هر تشكیلاتی در بخش پژوهش خود به گردآوری اسناد می پردازد، درباره ثبت و سند اجراهای تعزیه به صورت عكس و فیلم به چنین تشكیلاتی نیاز است و این كار از عهده انجمن تعزیه خارج است. این انجمن یك NGO كوچكی از خانه تئاتر بوده و امكاناتی برای چنین كاری نداشته است. این كار مستلزم این است كه مركز ملی شبیه خوانی دایر شود كه پژوهش، آموزش و آفرینش داشته باشد.
تعزیه هنری است كه ثبت جهانی شده، برای حفظ چنین هنری نباید این كار پیگیری شود؟
چنین مساله ای را باید از آن هایی كه دنبال ثبت این هنر بودند، بپرسید. متاسفانه در شرح وظایف هیچ تشكیلات اداری حمایت و حفظ آثار نیامده است. برای مثال میراث فرهنگی بخشی مربوط به مردم شناسی دارد و قسمتی از مردم شناسی هم مربوط به همین هنرها می شود اما چنین وظیفه ای در آن مشخص نشده است و یا وزارت ارشاد و سازمان اوقاف مشخصا چنین وظیفه ای ندارند.
مطرح شده كه تعزیه با مداحی و روضه خوانی ادغام شده و این هنر از اصالت خود دور مانده است.
این مساله را باید از منظر لطمه شناسی تعزیه بررسی كرد. بله، این روزها تعزیه در معرض لطمه های جدی است به این علت كه پیشكسوتان و اساتید این هنر از میان ما رفته اند و مدرسه و آموزشگاهی برای آموزش صحیح تعزیه نبوده است و هر كسی فیلمی دیده و یا چیزی از كسی شنیده و برمبنای همین اطلاعات تعزیه خوانی می كند.
بیشتر تعزیه خوانان مطرح در این ایام در شهرستان مراسم تعزیه خوانی دارند و در تهران كه پایتخت است و می تواند استقبال خوبی از این هنر داشته باشد، بسیار كم مراسم تعزیه برگزار می گردد.
در این زمینه هم باید یك نهاد موظفی و تشكیلاتی باشد كه این موقعیت را فراهم آورد و از تعزیه خوانان دعوت به همكاری كند. اینكه بعضی از تعزیه خوانان پیشكسوت به روستاها می روند و مراسم تعزیه برگزار می كنند به این دلیل است كه در آن جا بانی و خیّر وجود دارد و امكانات برگزاری تعزیه را فراهم می كنند. در تهران هم در بعضی فرهنگسراها مراسم تعزیه برگزار می گردد اما اگر بخواهیم یك مراسم با شكوه با تعزیه خوانان نامی برگزار شود، مستلزم سرمایه گذاری است. البته در سال های گذشته در محدوده تئاترشهر این اتفاق می افتاد.
ارزیابی شما از وضعیت كنونی تعزیه چیست؟
تعزیه از نظر كمی توسعه یافته اما از نظر كیفی رو به ضعف است و ما متاسفانه در خیلی جاها شاهد رفتارها و اتفاقاتی هستیم كه با اصالت تعزیه مغایرت دارد و دلیل آن هم مشخص است، برای این است كه معلم و آموزشی وجود نداشته است تا گام به گام این هنر را آموزش دهد.
انجمن تعزیه نمی توانست امكانات آموزشی را فراهم كند؟
وقتی صحبت از انجمن تعزیه می شود همه فكر می كنند یك سازمان و تشكیلات بوده اما اینطور نبوده، یك عده ای در این انجمن عضو می شدند كه سال ها هم حق عضویت خودرا پرداخت نمی كردند. انجمن تعزیه قبل از این كه بخواهد یك تشكیلات رسمی باشد یك NGO بوده كه می توانسته یك حمایت هایی برای بیمه تعزیه خوانان انجام دهد. برگزاری كلاس های آموزشی تعزیه نیازمند هزینه و سرمایه است.
به گزارش سام فیلم به نقل از ایسنا، این نگرانی برای حفظ و ثبت آثار تعزیه خوانان در حالی مطرح است كه به نمونه بارز آن می توان اشاره كرد؛ اتفاقی كه برای زنده یاد هاشم فیاض بعد از مرگش رخ داد و تمام ادوات و وسایل تعزیه او گم شد و الان هیچ چیز از این هنرمند در دسترس نیست، حتی گفته می شود فرزندانش این وسایل را فروخته اند؛ وسایلی كه می توانست در موزه تئاتر برای نسل آینده به معرض نمایش گذاشته شود. بدین سبب این نگرانی برای هنرمندان دیگر همچنان وجود دارد؛ چونكه سرنوشت دارایی های هنری و سبك اجرایی آنها در تعزیه معین نمی باشد و به سبب انجام نشدن مستندنگاری های كافی امكان دارد پس از سال ها سبك تعزیه خوانی آنها از یادها برود.
منبع: سام فیلم
این مطلب سام فیلم را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب