مردم چرا به سینما می روند؟
سام فیلم: در آیین رونمایی از كتاب «مردم چرا به سینما می روند؟» تاكید شد كه محصول سینما باید نو و متفاوت باشد تا مردم را به سینما بكشاند.
به گزارش سام فیلم به نقل از روابط عمومی بنیاد سینمایی فارابی، كتاب «مردم چرا به سینما می روند؟!» (نگرشی متفاوت به سیاست گذاری سینما در ایران) نوشته دكتر داود ضامنی عصر سه شنبه 21 آذرماه در سالن زنده یاد عباس كیارستمی بنیاد سینمایی فارابی رونمایی شد.
تابش: گفت وگوها منجر به ارتقای فرهنگی سینما شود
در این مراسم مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی اظهار داشت: توسعه گفتمان فرهنگی در سینمای ایران نیازمند گفت وگو، مباحثه و بررسی جلسات نقد و بررسی و طرح پرسش های نو و اساسی است. چه خوب كه منتقدان، روزنامه نگاران، پژوهشگران و اهالی سینما با درك درست از زمانه در بستر شبكه های اجتماعی درباره مسائل سینما گفت وگو می كنند اما ضروری است كه این پرسش ها و گفت وگوها رودررو و در فضای صمیمی درباره مسائل مهم سینمای امروز و آینده طراحی و برگزار گردد.
او با اشاره به اینكه بنیاد سینمایی فارابی با همین رویكرد از ابتدای سال جاری جلساتی را همچون دو جلسه با كارگردانان فیلم اولی و فیلم دومی و با حضور ریاست سازمان سینمایی تشكیل داده است، كه در آن ها مباحثی حول مسائل سینمای ایران عنوان شد و سینماگران توانستند دغدغه ها و سؤالات خویش را مطرح كنند، اضافه كرد: سلسله گفت وگوهای سینمایی حول محور "پژوهش ها و كتاب های سینمایی" در بنیاد سینمایی فارابی طراحی شده است همچون معرفی كتاب «مردم چرا به سینما می روند؟» اثر دكتر داوود ضامنی كه ایشان این سوال مهم را در قالب یك پژوهش مطرح كرد و به دنبال پاسخ برای این پرسش اساسی كه چرا اصولا در ایران مردم به سینما می روند و یا «مردم چرا كمتر به سینما می روند؟»
وی شناخت فرصت ها و تهدیدها و ضعف ها و قوت ها در سینمای ایران را مستلزم برنامه ریزی برای آینده دانست و اظهار داشت: واقعیت این است وقتی با دست اندركاران صنعت سینما در جهان و منتقدان خارجی روبرو می شویم درباره توفیقات و عظمت سینمای ایران صحبت های زیادی داریم و سینمای ایران هم برای مردم جهان و مخاطبان خود حرف های بسیار دارد، اما این سینما در درون خود هم نیازمند گفت وگوی بیشتری برای ارزیابی و بررسی مشكلات پیش روی خود است.
تابش در ادامه اظهار داشت: سینما یك هنر مركب است و برای تولید یك اثر سینمایی علوم و هنرهای مختلف باید درك شود. در جشنواره امسال كودك و نوجوان اصفهان یك كارگروه تحت عنوان «علوم بین رشته ای» درباره سینمای كودك تشكیل شد كه عموما دانشجویان درباه سینما و مسائل مرتبط با آن بحث و گفت وگو می كردند و این گفت وگوها نیازِ سینمای امروز است. باید در سینما مسائل مهم فرهنگی را در كنار مسائل اقتصادی و بین المللی و تكنولوژی های نوین همزمان دنبال كنیم پس ضروری است كه بین دست اندركاران سینما در بخش خصوصی، دولت، نهادهای هنری و علمی این گفت وگوها به طور مرتب سازماندهی و برگزار گردد.
محصول سینما باید نو و متفاوت باشد تا مردم را به سینما بكشاند
در ادامه عزیزالله تاجیك اسماعیلی، داور جشنواره رشد و قائم مقام انجمن روانشناسی اجتماعی ضمن تشریح تقابل و رابطه علم و هنر و اثر متقابل این دو پدیده بر طرز تفكر انسان اظهار داشت: من بعنوان یك كاربر سینما یك نگاه تجربی و علمی از حوزه روانشناسی اجتماعی به سینما داشتم. علم و هنر از دو نقطه حركت می كنند اما در یك نقطه مشترك به هم می رسند، روی اشتراكات و ابتكارات و نوآوری ها تكیه می كند. علم به هنر خصوصیت خاصی می بخشد تا مخاطب فكرش را طیران و سیلان دهد.
او درباره آنچه كه سبب تشویق و ترغیب افراد به فیلم دیدن و سینما رفتن می كند، بیان كرد: محصول سینما باید نو و متفاوت باشد تا مردم را به سینما بكشاند و كار هنرمند هم این است تا موضوعات تكراری را با بیانی نو ارائه نماید. نوآوری خصوصیت اساسی تمامی هنرهاست. سینما از نظر شناختی با فعال كردن حس كنجكاوی انسان او را به درك مفاهیم عمیق تر زندگی وادار می كند.
وی اضافه كرد: اگر محصول هنری مثل فیلم تولید شود، آزادی عملی برای ادراك مخاطب تولید می گردد كه بر ذهن مخاطب تاثیر گذار خواهد بود. این دو خصوصیت آزادی عمل و كنجكاوی هستند.
تاجیك اسماعیلی اظهار داشت: دو خصوصیت روان شناختی به هم پیوند می خورد؛ یكی هویت و شناخت و دیگری صفت ذاتی انسان با عنوان خودمختاری و آزادی عمل؛ اینكه انسان احساس كند رهاتر از محیط پیرامون عمل كند و آنطور كه می خواهد فكر و عمل كند. همین خصوصیت یكی دیگر از مسائل روان شناختی انسان را فعال می كند كه در یكی دو دهه اخیر در مباحث علمی به آن خیلی توجه می گردد و آن پیوند عاطفه و شناخت است.
داور جشنواره رشد با اشاره به اینكه پیوند بین عاطفه و شناخت در انسان با هنر محقق می گردد اظهار داشت: فیلم و سینما را باید در رویكردهای هنری و گفتمان های اجتماعی دید، چون جامعه با تاكید بر این دو گفتمان می توانند خلاقیت و نوآوری كنند، افكار خویش را بسط دهند و برداشت های جدیدی به دست آوردند و در معرض گفت وگوی فكری در موقعیت های دیگر قرار دهند. این راهی است برای دستیابی به اشتراكات فكری و ارتباطات روانی در انسانها كه دور از ذهن نیست و مولفه های بسیاری برای رونق سینما داریم.
ریشه های سینما در اتمسفر ادبی شكل می گیرد
امیرحسین علم الهدی مدیراجرایی و دبیرشورای سیاستگذاری سینمای «هنر و تجربه» هم در سخنانی درخواست برگزاری نشست های تخصصی در بخش «هنر و تجربه» توسط بنیاد سینمایی فارابی را مطرح كرد و در ادامه اظهار داشت: اعتقاد دارم مردمانی كه می خواهند موفق شوند، چاره ای جز متعهد بودن به علم ریاضی ندارند، در غیر این صورت بخشی از كار به نحو احسن پیش نخواهد رفت.
او ضمن تشریح آمار و اطلاعات سینمای جهان در چند سال قبل اضافه كرد: در سال 2016 بالغ بر هفت میلیارد و پانصد میلیون بلیط فروخته شد، كه حدود شش میلیارد و چهارصد میلیون بلیط آن مربوط به 10 كشور صاحب سینمای جهان است و در این میان هند با دو میلیارد و پانصد میلیون، آمریكا با یك میلیارد و چهارصد میلیون و كشور چین به ترتیب بیشترین سهم را در فروش بلیط داشته اند. سال 95 كه بهترین سال سینمایی كشورمان بود حدود 26 میلیون بلیط فروخته شد و امسال با عنایت به جمع بندی صورت گرفته متاسفانه فروش بلیط حداكثر 19 میلیون خواهد بود كه ممكن است سرمایه گذاری هایی انجام شده در سینما را با چالش مواجه كند.
وی با اشاره به اینكه كشور ما در سال 2016 در میان 80 كشور صاحب سالن سینما در رتبه 50 قرار گرفت، ادامه داد: سینمای ایران در سال 92 به میزان 7 میلیون (كه پایین ترین میزان فروش بلیط بود)، سال 93 به میزان 12 میلیون و در سال 94 به میزان 14 میلیون بلیط فروخته شد.
علم الهدی با اشاره به اینكه در دنیا بیش از 60 هزار سالن سینما وجود دارد اظهار داشت: چین با 43 هزار سالن سینما و آمریكا با 40 هزار سالن بیشترین سالن سینما را در اختیار دارند و كشورمان هم دارای 420 سالن سینما است، تصریح كرد: در آمارهای بین المللی، سرانه سینما به ازای هر 10 هزار نفر یك سالن سینما تعریف می گردد كه همچنان ایسلند با جمعیتی بالغ بر 450 هزار نفر و 450 سالن سینما توانسته به این شاخص دست پیدا كند. ایران با حدود سرانه 200 هزار صندلی برای هر 10 هزار نفر در میان 80 كشور صاحب سینما در رتبه 65 قرار دارد.
مدیر اجرایی و دبیرشورای سیاستگذاری سینمای «هنر و تجربه» ضمن اشاره به اینكه ایران در حوزه تولید فیلم وضعیت مناسبی دارد بیان كرد: در ایران سالانه حدود 120 تولید فیلم می گردد كه در این بخش جزو 30 كشور جهان محسوب می شویم، هند با 2000 فیلم، آمریكا و چین به ترتیب بالاترین جایگاه را در تولید فیلم دارند. همینطور طبق آخرین سرشماری سازمان آمار و اطلاعات كشورحدود هشتاد میلیون نفر در ایران زندگی می كنند كه از این میان حدود 24 میلیون نفر روستا نشین و حدود 56 میلیون نفر شهر نشین هستند و از 1180 شهری كه در ایران است حدود 78 شهر صاحب سالن سینما هستند.
وی اضافه كرد: اگر از منظر شهرنشینی به این مورد نگاه كنیم متوجه می شویم حدود 30 میلیون نفر شهر نشین – در كلان شهرها - به سینما دسترسی دارند. از این تعداد به جز شهر تهران كه طی چند سال قبل سالن های قابل توجه و پیشرفته ای در آن تولید شده 70 درصد افراد در سالن هایی كه طی دهه های گذشته تولید شده اند و مربوط به نسل اول سینما می شوند، فیلم می بینند.
علم الهدی ابراز امیدواری كرد: در سال آینده بتوان با تمهیداتی كه دولت و فعالان سینمایی می اندیشند به یك آمار قابل توجهی دست پیدا كرد چون كه در حوزه سینما باید روبه گسترش حركت كنیم. برگشت به دو دهه گذشته نوید خوبی برای سرمایه گذارها و فیلمسازها نیست.
او با اشاره به اینكه همه مشكلات سینما را در داخل سینما نمی توان برطرف كرد، اظهار داشت: ریشه های سینما در اتمسفر ادبی شكل می گیرد، فیلم خوب بستگی به ادبیات خوب، كرسی های آزاد اندیشی و فلسفه دارد.
وی تصریح كرد: همچنان اعتقاد دارم اگر می خواهیم به توسعه سینما دست پیدا كنیم باید اجازه دهیم فیلم های خارجی با رعایت شئونات اسلامی در سینماهای كشور به نمایش دربیاید تا بتوانیم كمبود سالن های سینمایی را از این امكان برطرف كنیم. می توانیم حدود 150 فیلم خارجی را در سال نمایش بدهیم. همینطور به جهت اینكه بخش خصوصی بتواند در سینما حضور مستمر داشته باشد، باید به مكانیزم هایی كه كشورهای توسعه یافته دست پیدا كرده اند دسترسی داشته باشیم و به واسطه توسعه متوازن همه مراحل را به نحو احسن پیش ببریم.
وی در انتها ضمن انتقاد به كسانی كه نمایش فیلم های خارجی را مناسب نمی دانند اظهار داشت: طرفداران فیلم های خارجی عموما صاحب ماشین ایرانی هستند و مخالفان فیلم های خارجی ماشین های خارجی دارند كه این تضاد سینمای ایران است.
پیش از اندیشیدن به سینما باید به تفكر مدرن فكر كرد
محمدعلی نجفی، تهیه كننده، كارگردان و فیلم نامه نویس درباره ذات هنری سینما و ارتباط بین هنر هفتم و فلسفه مطالبی ایراد كرد و اظهار داشت: سینما هنری متكثر است كه ریشه در مدرنیته دارد. درست است كه هر فرد در سالن سینما در یك نشست جمعی فیلم را تماشا می كند اما از لحظه ای كه چراغ های سالن سینما خاموش می گردد تماشاگر محكوم به تماشای نگرش كارگردان فیلم درباره زندگی است و در یك جمع به یك نگرش شخصی می رسد.
بحث فیلم دیدن و تماشای فیلم در سینما دو چیز كاملا جدا از هم هستند. اگر مخاطب در سالن سینما فیلم ببیند در این اتمسفر جمعی دچار ذهنیتی خاص می گردد. نفس سینما با مخاطبان كاری را می كند كه فلسفه با خواننده انجام می دهد. پیش از اندیشیدن به سینما باید به تفكر مدرن فكر كرد. مسئولان باید بدانند كه اگر مقرر است ما به سینما فكر كنیم پیش از آن باید به مدیریت آن فكر كنیم.
رفتن به سینما با وجود سهل تر شدن تماشای فیلم در منزل برایم سوال شد
داوود ضامنی نویسنده كتاب «مردم چرا به سینما می روند؟» هم در این مراسم تصریح كرد: خوشحالم از این كه این آیین رونمایی بهانه ای شد تا چند گفت وگوی مهم در سینما شكل بگیرد. من نمی توانم خویش را مولف این كتاب بدانم؛ چون كه مولف این كتاب كسانی هستند كه گفت وگوها با آنها در كتاب شكل گرفت.
او اضافه كرد: نتیجه بررسی های من نشان می داد كه تحقیقات كشوری به بررسی دلایل سینما نرفتن مردم معطوف می شد و همیشه سخن ها در این خصوص بود، اما برای من این سوال شكل می گرفت كه با ارتقای سطح تكنولوژی و اینكه تماشا فیلم در منزل خیلی سهل تر از دیدن فیلم در سینما است، چگونه باز هم افرادی هستند كه در سینما فیلم می بینند و این گونه بود كه این مورد برایم جالب شد. ابتدا به نظرم رسید كه در گام اول با بعضی از متخصصان این حوزه به گفت وگو بنشینم تا دیدگاه كارشناسان مورد بررسی قرار بگیرد. من در حدود یك سال توانستم 23 گفت وگو را شكل بدهم و به این مورد از منظرهای مختلف پرداخته شد.
وی تصریح كرد: پرسشنامه ای هم استخراج شد كه حدود 1044 نفر از كسانی كه به سینما می روند به آن پاسخ دادند. در ادامه فكر ساخت مدلی شكل گرفت كه در آن همه مولفه هایی كه به چرایی سینما رفتن مردم می پردازد شكل بگیرد. كتابی كه امشب رونمایی می گردد در واقع 8 گفت وگو از آن 23 گفت وگو را در خود جای داده است.
وی خاطرنشان كرد: این كتاب سه بار ویرایش شد و توسط انتشارات سوره مهر به چاپ رسید. جلد دوم این كتاب به دیدگاه شهروندان معطوف می گردد كه تلاش كردم با رویكرد پدیدار شناسی آن چه كه در سینما برای آنها رخ می دهد را كشف كنم. در انتها از همه كسانی كه در شكل گیری این كتاب به من كمك می كردند تشكر و این كتاب را به مادرم تقدیم می كنم.
در این نشست حجت الاسلام والمسلمین سیدمحمود دعایی، دكتر عزیزالله تاجیك اسماعیلی، محمدعلی نجفی، امیرحسین علم الهدی مدیر گروه سینمای هنر و تجربه، علیرضا تابش مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی و نویسنده اثر حضور داشتند.
این مطلب سام فیلم را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب