ماجرای واقعی بودن زالاوا و همكاری با آیدا پناهنده از زبان ارسلان امیری
ارسلان امیری، کارگردان سینمایی«زالاوا» اعتقاد دارد که اگر مقرر است یک فیلم بسازم و بمیرم، بهتر است چیزی را بسازم که شبیه به خودم باشد و آنرا خیلی دوست داشته باشم و این حس را نسبت به «زالاوا» دارم.
مهسا بهادری: ارسلان امیری، کارگردان «زالاوا» که در سی و نهمین دوره جشنواره فیلم فجر پنج جایزه که شامل سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه، بهترین کارگردان (فیلم اول)، بهترین بازیگر مرد (نقش مکمل)، بهترین صدابرداری، دیپلم افتخار بهترین فیلمبرداری را به دست آورد، بعنوان یک کارگردان فیلم اولی خوش درخشید و مهارت خویش را نشان داد. به بهانه دریافت دو سیمرغ توسط ارسلان امیری، به گفت و گو با این هنرمند پرداختیم که در ادامه می خوانید. شما سال جاری در سه فیلم «زالاوا»، «گیجگاه» و «تی تی» در حال رقابت با خودتان بودید، هر سه فیلم هم در ژانرهای متفاوت بود، در مورد تفاوت این ژانرها بگویید. درست است که هر سه فیلم سبک های متفاوتی دارند اما همه آنها قصه گو و راوی هستند و در همین زمینه کار کرد هر سه شبیه هم است و خیلی تفاوتی ندارند، چون مقرر است همه آنها قصه ای را روایت کنند و زبان سینما باشند و مخاطب را تحت تأثیر قرار دهند. در «زالاوا» سراغ یک سوژه سخت و فضایی نامتعارف رفتید. چطور شد که برای فیلم اول این فیلمنامه را انتخاب کردید؟ مبحث و قصه «زالاوا» را همیشه دوست داشته ام و زمان طولانی بود که می خواستم آنرا بسازم چون تبدیل به دغدغه ذهنی ام شده بود و درواقع تصمیم گرفتم اگر مقرر است یک فیلم بسازم و بمیرم، بهتر است چیزی را بسازم که شبیه به خودم باشد و آنرا خیلی دوست داشته باشم و حالا این حس را نسبت به «زالاوا» دارم. نسخه اولیه فیلمنامه «زالاوا» از سال ۹۲ نوشته شد و من از همان زمان دوست داشتم که این کار را بسازم. در کل به سینمای بین ژانری و هیبریدی علاقه دارم و این مورد را از دل خاطراتی که سینه به سینه از اجداد ما به ما رسیده بود الهام گرفتم، به آن پرداختم و از آن یک داستانی خیالی، با مردمان خیالی و در یک منطقه خیالی نوشتم. به جهت اینکه بتوانم به آن مضمون فیلم برسم بهترین ژانری که می شد برایش در نظر گرفت نوعی ژانر وحشت معمایی، با اندکی کمدی بود که فیلمنامه به مرور برپایه آن نوشته شد. فکر می کنید فیلم «زالاوا» خیلی شبیه خودتان است؟ بله، خیلی. واقعی بودن «زالاوا» دقیقا به این مفهوم است که این احتمال همیشه و در طول تاریخ وجود داشته که چنین چیزهایی منجر به یک حقیقت عینی شود این شباهت بیشتر از لحاظ شخصیت پردازی است یا داستان و روایتی که در فیلم است؟ به لحاظ این دلیل که فیلم بین ژانری است و مضمون و نوع تأثیر حسی که بر مخاطب می گذارد و نوع بیان سینمایی که دارد احساس می کنم به چیزی که در ذهنم است خیلی شباهت دارد. جایی در تبلیغات فیلم به واقعی بودن بخشی از داستان هم اشاره می کنید. این که ما ذکر کردیم نیمی از این داستان واقعی است در واقع منظورمان همان ایهام واقعی بودن و ترسناک بودن است. واقعی بودن دقیقا به این مفهوم است که این احتمال همیشه و در طول تاریخ وجود داشته که چنین چیزهایی منجر به یک حقیقت عینی شود و چنین اتفاقاتی در زندگی مردم تمام مردم دنیا به شکلی افتاده است. قصه فیلم در بستر دلهره و در یک روستای پر رمز و راز در غرب کشور اتفاق می افتد چرا سراغ یک روستای کردنشین رفتید و اساسا چه منطقی برای تعریف کردن قصه در آن منطقه جغرافیایی داشتید؟ این داستان می تواند در هرجای دنیا اتفاق بیفتد. اساسا یکی از جذابیت های این مورد برای من جهان شمول بودن آن است. ربطی به کردستان و یا هر منطقه دیگری ندارد. اما از آنجایی که من کرد هستم و دوست دارم به زبان کردی فیلم بسازم تصمیم گرفتم که «زالاوا» را در آن سرزمین مقابل دوربین ببرم. «زالاوا» در واقع یک فیلم دلهره آور است اما ژانرش اساسا وحشت نیست. هیچگاه نمی خواستم یک فیلم ژانر وحشت، دلهره آور، رمانتیک یا کمدی کامل بسازم. بلکه در واقع ابزارهایی که سینمای بین ژانری به من می دهد امکانات و چند کلید است که من می توانم آنها را بزنم مقدار عشق، وحشت، کمدی و… را برای هدفی که دارم کنترل کنم. قصدم این است که در پایان هیچ یک از ژانرها به پایان خودشان نرسند اما فیلم انسجام داشته باشد و موضوعش ذهن مخاطب را درگیر کند و به شکلی آگاهی بخش باشد. اساسا یکی از جذابیت های این مورد برای من جهان شمول بودن آن است. ربطی به کردستان و یا هر منطقه دیگری ندارد در فیلم از دو زبان استفاده کردید کمی در اینباره توضیح دهید. زبان کردی یکی از زبان های اصیل است که خیلی از واژه های آن دست نخورده باقی مانده است. من خودم کرد هستم و این زبان را بسیار دوست دارم. زبان کردی امکانات زیادی می دهد که خلق فضا و اتمسفر داشته باشم و در عین حال به قومیت و ریشه ای که خودم هستم وفادار بمانم. از آنجایی که سینما یک زبان است و از زبان گفتاری استفاده می نماید بدیهی است که من فکر کردم در منطقه زادگاهم و با این زبان می توانم یک قصه خیالی و فانتزی بگویم که در واقع الگویی برای همه جا باشد. یک نکته دیگر که درباره فیلم وجود دارد این است که «زالاوا» لزوما در ارتباط با فرهنگ کردستان نیست. ما اشاره کردیم آن قومی که می بینید خیالی است، از جایی از شرق به غرب آمده اند، با خودشان باورهایی آورده اند و تحت تأثیر مردمان دیگر قرار گرفته اند. در فیلم بارها اشاره می شود که این قوم نادر هستند و هیچکس شبیه آنها نیست. به این خاطر که به وجهه نمادین فیلم اشاره نماییم تا به حرف و درون مایه فیلم برسیم.
چه طور شد که با همکاری دو نویسنده خانم این فیلمنامه را نوشتید؟
با آیدا پناهنده سال هاست که کار می کنم. ما فیلمسازی را با هم شروع کردیم، گام به گام پیش رفتیم و مسیر فیلمسازی را با هم طی کردیم. طرح اولیه فیلمنامه را با هومان فاضل صحبت کردم، او نخستین کسی بود که طرح ناتمام و ایده را برایش مطرح کردم. یک سالی با هم کار کردیم و او درگیر پروژه شد و یکی دو سال بعد را هم با آیدا پناهنده کار کردم. درنهایت این اواخر هم با تهمینه بهرام همکار شدم که فیلمنامه تکمیل و به اینجا رسید.
برای اکران فیلم هایتان چه برنامه ای دارید؟
بسیار دوست دارم فیلم من به جای اینکه در زمان کوتاه در تعداد زیادی سینما به معرض نمایش گذاشته شود، در سینماهای معدود اما در طولانی مدت اکران شود. «زالاوا» فیلمی مخاطب پسند و ژانری است و برای مردم ساخته شده و امیدوارم در چرخه اکران همه امکان تماشای فیلم را پیدا کنند. سال جاری خوشبختانه یا متاسفانه بخش نگاه نو برداشته شد و فیلم شما هم نخستین ساخت سینمایی بلندتان بود فکر می کنید این اتفاق مفید بود و یا به دیده شدن کار شما کمکی کرد؟ خیلی تفاوتی را ایجاد نکرد، سال های قبل هم بخش نگاه نو وجود داشت و در عین حال چند فیلم می توانستند در بخش سودای سیمرغ رقابت کنند، ازاین رو از نظر من در کلیت جشنواره تغییر اساسی ایجاد نکرده است. اما موضوعی که وجود دارد کرونا است که سبب شد نتوانیم هنگام دیدن فیلم ارتباط تنگاتنگی با مردم داشته باشیم. فکر می کنید سیمرغی که به «زالاوا» رسید درست داوری شد؟ بله. سینمایی «زالاوا»
منبع: سام فیلم
این مطلب سام فیلم را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب