از بیضایی، مهرجویی و عیاری تا سعید روستایی توقیفی هایی که همه آنرا تماشا کردند
به گزارش سام فیلم، نسخه اصلی فیلم سینمایی «برادران لیلا» به کارگردانی سعید روستایی لو رفته، اما این فیلم چندی پیش توقیف شده بود به همین بهانه نگاهی به فیلمهای توقیفی و لو رفته اکران شده در سینما انداختیم که در ادامه می خوانید.
مهسا بهادری: اسمش توقیف است. مقاومت کنی آنرا لو می دهند. تاریخ سینمای ایران را از هر طرف ورق بزنی یک واژه در آن خودنمایی می کند: «توقیف». ربطی هم به پیش و بعد از انقلاب و یا دولت های مختلف ندارد. برخی فیلمها از نظر مسؤلان وقت شایسته دریافت پروانه نمایش نبوده اند و برای مدتی یا همیشه مهر توقیف خورده اند. حالا از این میان فیلم هایی هم بودند که توقیف شدند و نسخه اصلی آن لو رفته است. این ماجرای توقیف فرمول بسیار ساده ای دارد، زمانی که یک فیلم ایجاد می شود باتوجه به اقتضای زمان مهر توقیف روی آن می خورد اما اندکی که می گذرد مثل «باشو، غریبه کوچک» در جشنواره های داخلی صدها جایزه می گیرد و تلویزیون به کرات آنرا پخش می کند. به «باشو غریبه کوچک» اشاره کردیم؛ در ابتدا نگاهی بیندازیم به آثار بهرام بیضایی که پس از انقلاب با مشکلات زیادی مواجه گردید و بعد هم به فیلمهای توقیفی لو رفته سینما نگاه نماییم که بعضی از آنها مانند «مارمولک» را سال ها پس از توقیف و لو رفتن، تلویزیون به کرات آنرا نشان داد. قدمت طولانی توقیفی ها یکی از نخستین فیلم هایی که طعم توقیف را چشید، چریکه تارا بود، از نخستین فیلمسازانی که فیلم هایش در همان اوایل انقلاب با توقیف روبه رو شد، بهرام بیضایی بود. دو فیلم «چریکه تارا» و «مرگ یزدگرد» ساخته های بیضایی در سالهای ۱۳۵۷ و ۱۳۵۸، هیچگاه به نمایش عمومی درنیامدند. «چریکه تارا» به جز سه بار در قسمت «نوعی نگاه» جشنواره فیلم کن ۱۹۸۰ و یکی دو بار در جشنواره بین المللی فیلم سن سباستین، به نمایش عمومی درنیامد، اما بعدها نسخه اصلی آن منتشر گردید و همه آنرا تماشا کردند بهرام بیضایی سال ۶۴، «باشو غریبه کوچک» را ساخت. فیلم اما به مذاق مسولان وقت خوش نیامد و برچسب ضدجنگ به آن خورد. فیلم محصول دورانی است که همه تولیدات سینمای ایران در خدمت تهییج حس حماسی و تشویق مردم به حضور در جبهه ها بود. سال ۶۸ به اقتضاء فضای جامعه و پایان جنگ مسولان تشخیص دادند حالا وقت آن است که «باشو غریبه کوچک» روی پرده برود. این فیلم بارها از تلویزیون هم پخش شده است. چند سال بعد داریوش مهرجویی «سنتوری» را ساخت. مهرجویی با «دایره مینا» طعم توقیف و رفع توقیف را از قبل از انقلاب چشیده بود. سال ۸۶ دیگر فیلم مهرجویی یعنی «سنتوری» هم مهر توقیف خورد. این اتفاق زمانی رخ داد که سینماها آماده اکران فیلم بودند. شائبه توهین به طبقه مذهبی، همچون عواملی است که «سنتوری» را گرفتار مشکل کرد. هفت ماه بعد نسخه قاچاق آن بیرون آمد و بالاخره سال ۸۹ نسخه خانگی فیلم توزیع شد. کمی بعدتر کمال تبریزی و «مارمولک»ش به میان آمد. اردیبهشت سال ۸۳ این فیلم روی پرده سینما رفت و بعد از سه هفته جلوی اکران آن گرفته شد. عده ای این فیلم را توهین به روحانیت و عده ای دیگر فیلم را در جهت احترام به این قشر دانستند. بعد از توقیف، نسخه غیرقانونی «مارمولک» به شکل گسترده ای توزیع شد و در نهایت فیلم بعد از دو دهه توقیف به شبکه خانگی آمد و از تلویزیون هم پخش شد! پس از کمال تبریزی آتش توقیف ها دامن کیانوش عیاری را گرفت. سال 1389 بود که عیاری ساخت «خانه پدری» را به پایان رساند اما تا سال 1392 اجازه حضور در جشنواره ای را نداشت. کمی بعدتر یعنی در ایام چهارم و پنجم دی ۱۳۹۳ در گروه هنر و تجربه در پردیس کوروش اکران عمومی شد اما بعد از دو روز باردیگر اکران فیلم متوقف گردید. بعد از پنج سال فیلم با اصلاحاتی و با رده بندی سنی بالای ۱۵ سال به نمایش درآمد، اما بعد از پنج روز در ۶ آبان ۱۳۹۸ با دستور مستقیم دادستانی باردیگر توقیف شد. این فیلم در ۲۲ آبان ۱۳۹۸ باردیگر از توقیف درآمد و پس از مدت کوتاهی، اکرانش به پایان رسید و بعدها هم نسخه آن به سادگی در اختیار مردم قرار گرفت و همه آن ماجرای خشونت را که بهانه توقیف این فیلم بود به وضوح دیدند. این روزها هم فیلم سینمایی «برادران لیلا» هرچند در فستیوال های خارجی حضور پیدا کرده و در کشوری مانند فرانسه هم به نمایش درآمده است اما برای اکران با اگر و اماهای زیادی مواجه گردید در ابتدا اجازه ندادند که این فیلم روی پرده سینما برود و اعلام گردید که جزو فیلمهای توقیفی است و پس از مدتی هم نسخه اصلی آن قبل از اکران لو رفت و منتشر گردید. خانه پدری
منبع: سام فیلم
این مطلب سام فیلم را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب