عصرانه مستند كلید خورد
متهمین دایره بیستم از مستندهای مهم سال است، چالش یك تحول
سام فیلم: معین كریم الدینی كارگردان عرصه مستند در نخستین عصرانه مستند درباره مستند متهمین دایره بیستم بیان كرد كه این فیلم از مهمترین آثار سینمای مستند در سال های اخیر است.
به گزارش سام فیلم به نقل از مهر، فیلم مستند «متهمین دایره بیستم» عصر سه شنبه ۱۶ مرداد در نخستین برنامه «عصرانه مستند» كه به همت خانه مهر رضا برگزار شده است با حضور حسام اسلامی كارگردان، نسیم مرعشی نویسنده اثر، مهدی جبین شناس تدوینگر مستند و همینطور جمعی از مستندسازان همچون محمد كارت، احسان عمادی، زهرا الوند و مخاطبان به نمایش درآمد. مراسم نقد و تحلیل این اثر هم بعد از نمایش فیلم با حضور معین كریم الدینی از مستندسازان كشورمان بعنوان منتقد و نغمه دانش آشتیانی مدیر جلسه برگزار گردید. بعد از نمایش مستند «متهمین دایره بیستم»، حسام اسلامی درباره شكل گیری داستان اثر اظهار داشت: در سال ۸۹ قصد داشتم فیلمی با مبحث كودكان كار حدوداً ۱۲ ساله بسازم و بنابراین با جمعیت دفاع از كودكان كار و خیابان آشنا شدم، اما اتفاقاتی افتاد كه ترجیح دادم احسان و دوستانش سوژه اصلی فیلمم شوند. وی ادامه داد: ابتدا فكر نمی كردم این فیلم بیش از چهار ماه طول بكشد اما آخر بندی فیلم راضی ام نمی كرد بنابراین با فواصل مختلف زمانی با دوربین دنبال سوژه هایم رفتم تا اینكه بعد از حدود ۶ سال با این آخر بندی كار را به آخر بردم. نسیم مرعشی هم درباره نوشتن فیلمنامه اثر اظهار داشت: ماجرای نوشتن فیلمنامه این مستند عجیب بود چون بزرگترین چالش من و تدوینگر اثر این بود كه با راش های زیادی رو به رو بودیم كه انتخاب خط داستانی از میان آنها كار سختی بود. نویسندگی این مستند یك خلق نبود بلكه یك انتخاب بود و امیدوارم كه خط داستانی درستی انتخاب كرده باشیم. معین كریم الدینی مستندساز كه بعنوان منتقد در این جلسه حضور داشت درباره خصوصیت های بارز «متهمین دایره بیستم» توضیح داد: این فیلم از مهمترین آثار سینمای مستند در سال های اخیر است چونكه كارگردان توانسته به سوژه ها و شخصیت های داستانش بسیار نزدیك شود و آنها كاملا بی واسطه و بدون سانسور در مقابل مخاطب قرار می گیرند. این فیلم ۲ پاشنه آشیل دارد؛ یكی نزدیك شدن به شخصیت ها و انتخاب درست یكی از آنها بعنوان شخصیت اصلی و دیگری انتخاب صحیح خط روایی فیلم در تدوین است. وی ادامه داد: ما از یك جایی در فیلم نیاز داریم كه افرادی كه همه تیپ هستند به شخصیت تبدیل شوند و توقعی كه در ابتدای فیلم برای ما بوجود آمده بود ادامه پیدا كند، اما این اتفاق رخ نمی دهد و كارگردان مجبور می گردد از كاراكتر احسان جدا شود و در یك سوم پایانی فیلم شاهد تحول و دگرگونی عجیب در او هستیم كه دلیل این تحول نمایش داده نمی گردد. اسلامی در پاسخ به این انتقاد بیان كرد: تحول درونی احسان به یكباره نیست بلكه به مرور اتفاق می افتد و البته من اصلا اعتقادی به تحول یكباره و نمایش این یكبارگی در سینما ندارد. در بعضی فیلم ها می بینیم طی یك سكانسی نقطه عطفی در زندگی فرد رخ می دهد اما در واقعیت این كلیشه وجود ندارد و تحول به كندی و نامحسوس اتفاق می افتد. من تلاش كردم نقطه گذاری هایی كنم گرچه قبول دارم كه شاید خیلی ملموس نبوده باشد. كریم الدینی با تاكید بر اینكه «متهمین دایره بیستم» نخ نما و شعارگونه نیست، اظهار داشت: كارگردان در این اثر خودش و دوربینش را بی تكلف قرار می دهد تا شخصیت ها بدون توجه به دوربین احساسات خویش را بروز دهند، چیزی كه در فیلم های این روزهای سینمای ایران كمتر یافت می گردد و بنابراین با فیلم های اگزوتیك و شعاری رو به رو می شویم ولی این فیلم به خوبی از صدمه اگزوتیك عبور كرده است. وی با طرح پرسشی دیگر در خصوص امكان حذف بخش هایی از نریشن فیلم از زبان فیلمساز، اظهار نمود: بخش هایی از نریشن كه توسط حسام اسلامی بیان می شد از نظر من قابل حذف بود چراكه توضیح برخی واضحات بود. اسلامی هم در پاسخ به این پرسش اظهار داشت: این نخستین فیلم بلند من بود و طبیعی است كه الان فكر می كنم این بهترین خط روایی تدوین این فیلم نیست و در صورت مونتاژ دوباره عملكرد دیگری خواهم داشت. در اواسط كار به این نتیجه رسیدم كه باید نریشن روی فیلم بگذارم چون خیلی از اتفاقات قابل درك و فهم برای مخاطب نبود و نمی خواستم انرژی مخاطب صرف درك این بخش های فیلم شود. وی ادامه داد: اگر نریشن را كمتر از میزان فعلی می كردم، مقدار آن به قدری كم می شد كه دیگر فلسفه بودن آن زیر سوال می رفت. مظفر الوندی عضو هیات مدیره انجمن حامیان حقوق كودك و دبیر سابق مرجع ملی كنوانسیون حقوق كودك وزارت دادگستری در این جلسه با طرح پرسشی اظهار داشت: دنیای بزهكاری پیچیده است و نخستین كار مهم شما بعنوان كارگردان، جلب اعتماد عده ای جوان بزهكار بوده است. به نظر من فیلم باید هدفی را دنبال كند تا تغییر و تحول شخصیت را نشان دهد اما در طول فیلم من متوجه علت تحول شخصیت اصلی نشدم. كارگردان «متهمین دایره بیستم» درباره تغییر تفكر مجرمانه شخصیت داستان و اتفاقی كه منجر به تحول این شخصیت شد، توضیح داد: ما به دنبال یك لحظه برای تحول شخصیت اصلی فیلم هستیم، در حالیكه امكان دارد لحظه قطعی و مشخصی وجود نداشته باشد. از ابتدای كار احساس می كردم احسان شخصیتی است كه امكان دارد متحول شود و به نظر من اتفاقی كه برای احسان افتاد این بود كه از وضع موجود و فشارهای زندان به تنگ آمد و همین سبب تحولش شد. كریم الدینی در انتها با اشاره به تلخی ناشی از دزدی وسایل شخصی و ناراحتی كه بعد از آن بروز می كند، اظهار داشت: حسام اسلامی در روایت مستند «متهمین دایره بیستم» كاری كرده است كه مخاطب چندین دزد را به خوبی دنبال و حتی با آنها هم ذات پنداری می كند و این به علت تبحر وی در بردن دوربین بین این افراد است. در این جلسه همینطور برخی حاضران به پرسش و پاسخ با عوامل فیلم پرداختند.
این مطلب سام فیلم را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب