آخرین پیامبر فیلمی كه فقط علی حاتمی می توانست بسازد
سام فیلم: در سالروز ولادت پیامبر اعظم اسلام وقتی كارنامه سینمای ایران را مرور می نماییم جز یك فیلم كه ساخته مجید مجیدی است و آن هم به دوران كودكی پیامبر برمی گردد اثر شاخص دیگری نمی یابیم؛ در حالیكه اگر اجل مهلت بیشتری به علی حاتمی داده بود شاید در چنین روزی از فیلم «آخرین پیامبر» او هم می شد یاد كرد.
به گزارش سام فیلم به نقل از ایسنا، زنده یاد علی حاتمی همیشه در آرزوی ساخت فیلمی درباره حضرت محمد (ص) بود و در آخرین روزهای عمرش در این باره اظهار داشته بود: «من یك آرزوی بسیار مهم دارم و آن این است اگر عمر ناقابلم یاری كند و اگر مهر خداوند شامل زندگی هنری ام شود، یك بار به ساخت یك شخصیت بدون نقطه ضعف بپردازم و آن ساخت فیلم عظیمی از زندگی حضرت رسول خدا (ص) است. من از روزی كه فیلم محمد (ص) و یا «الرساله» آثار مصطفی عقاد را دیدم، همواره این آرزو را داشته و دارم و از خداوند می خواهم كه پیش از مرگم این توفیق نصیبم شود.»
این آرزو در حالی جامه عمل پوشانده نشد كه فیلمنامه این اثر كامل نوشته شده بود.
محمدمهدی دادگو، تهیه كننده سینما كه از دوستان نزدیك این كارگردان هم بود، در این باره به ایسنا اظهار داشته بود: «حاتمی مدت ها تحقیق می كرد و با روحیات خاصی كه داشت شب ها با وضو سراغ كار می رفت، دل می سپرد و فیلمنامه را می نوشت. او متن را تمام و كمال نوشته و چیزی باقی نگذاشته است، هر چند در قید و بند نوشته نبود و بعنوان كارگردانی خلاق و بدیهه ساز برای بداهه هم كار می گذاشت، اما این سناریو را كامل نوشته است. حتی همان سال ها به جهت اینكه از روایات و احادیث فیلمنامه اطمینان پیدا كند، از رییس مجمع تقریب مذاهب مشاوره گرفت كه كار تایید شد و مورد توجه قرار گرفت. «آخرین پیامبر (ص)» در سه بخش پیش از بعثت، از بعثت تا هجرت و از هجرت تا وفات حضرت محمد (ص) را دربرمی گیرد و در واقع شاهكاری است كه علی حاتمی آنرا با ذهن بازنوشته است اما متاسفانه عمر او وفا نكرد تا آنرا بسازد.»
از آنجائیكه در این سال ها شاهد بودیم فیلم «رستاخیز» به علت تصویر چهره حضرت عباس (ع) برای اكران عمومی در ایران با مشكل روبرو شده است، شیوه نشان دادن تصویر پیامبر اكرم (ص) هم حتما می توانست در زمان ساخت یكی از موارد قابل تامل باشد كه طبق گفته های امید روحانی ـ منتقد سینما و از همراهان نزدیك علی حاتمی ـ این فیلمساز شیوه خاص خویش را برای ساخت «آخرین پیامبر» در نظر داشته است؛ «همان زمان طی صحبت هایی كه با مرحوم حاتمی برای ساخت این فیلم داشتیم پیش بینی او این بود كه چهار تا پنج سال ساخت این فیلم طول خواهد كشید. تمام آن فیلم نامه با روشی برای گریز از سبك اجرایی مصطفی عقاد در فیلم محمد رسول الله نوشته شده بود. چون همان گونه كه در فیلم محمد رسول الله شاهد می باشیم، برای نشان دادن حضرت محمد (ص) روشی همچون دوربین از نگاه پیامبر و... كه نشانه های از حضور معصوم را به تماشاگر منتقل بكند، استفاده شده است. اما تاكید علی حاتمی این بود كه از این شیوه استفاده نكند، ازاین رو او از شیوه نمایش ایرانی به این صورت كه اجرا آنرا به «شبیه خوانی» تبدیل كند استفاده نمود. به هرحال این شیوه خاص «حاتمی» بود و خودش هم می توانست آنرا بسازد و هر فصلی كه می نوشت، دكوپاژ می كرد كه برای ساخت آماده باشد.»
علی حاتمی همینطور در بخش هایی از فیلمنامه اش نوشته است: «شایسته است متن فیلم «آخرین پیامبر» محمد رسول الله (ص) به جای دو بخش در سه بخش، به ترتیب از تولد تا بعثت، از بعثت تا هجرت و از هجرت تا رحلت تهیه شود.
توضیح مجدد: رحلت حضرت ختمی مرتبت (ص) به صورت نمادین در بخش اول طی صحنه ای الحاقی با خروج اسامه، فرمانده ی لشگر اسلام منتخب حضرت رسول اكرم (ص) از جوار بستر ارتحال و تشرف به بارگاه ملكوتی آن حضرت با استفاده از شیوه های نمایشی نوین موردپسند تماشاگر امروزی انجام می پذیرد. به جهت جذب تماشاگر جوان (كه این اسلام حقیقتا دین جوانان است) حتی الامكان صحنه های غم افزا و منتج به افسرده حالی را به اشاره و در عوض به صحنه هایی كه مسبب شادابی و سلحشوری و مصفای دل و جان و روح است بپردازیم كه مبشر خلق و خوی محمدی است ….
همینطور به علت حفظ وحدت مذاهب اسلامی كه از اهداف اصلی تهیه این فیلم مبارك است صحنه ی پایانی (فینال) فیلم صحنه موثر و پرشكوه حجت الوداع است كه در حقیقت به شكلی یك جمع بندی عینی است از آنچه در طول بیست و سه سال رسالت آخرین پیامبر خدا محمد مصطفی (ص) بر اسلام عزیز و پیامبر عظیمش گذشت. در صحنه موخر با روش نمایشی حركت به آینده (فلاش فوروارد) عظمت اجتماع امت اسلامی را متشكل از ملل گوناگون همه در یك رخت و یك هیات برگرداگرد خانه ی خدا در مناسك حج، بعد از چهارده قرن بقاء و عالم گیری این دین مبین در برابر دیدگان جهانیان به نمایش می گذاریم، ان شاء الله»
مرحوم عزت الله انتظامی هم كه احیانا قرار بوده در این فیلم بازی كند، در این رابطه به ایسنا اظهار داشته بود: «زین العابدین رهنما» كتاب زیبا و قشنگی درباره حضرت محمد(ص) نوشته بود كه علی حاتمی تصمیم گرفت فیلمنامه ای برپایه این كتاب آماده كند. فیلمنامه آماده شد، اما سناریو رد شد و آقای حاتمی آنرا به آقای رهنما برگرداند. علی حاتمی سناریوی دیگری را با نام «آخرین پیامبر» آماده كرد و آنرا به من داد تا بخوانم و نظرم را بدهم. آنرا خواندم و خیلی خوشم آمد. در واقع خیلی خوب روی آن كار شده بود. فقط پیشنهاد كردم به خاطر اینكه فضای كار درست دربیاید، در كشورهای عربی ساخته شود كه نظر خود حاتمی هم همین بود. این سناریو مورد تایید مراجع قم هم قرار گرفت و پروژه بسیار عظیم بود و پس از «هزاردستان» تنها كاری بود كه دوست داشتم در آن بازی كنم كه نشد. در واقع حاتمی می خواست دولت های دیگر را برای ساخت این مجموعه به مشاركت بكشاند كه اجل مهلتش نداد. سناریوهای علی حاتمی خاص بود و با وجود اینكه سناریوی این كار كامل است، اما معتقدم شخص دیگری نمی تواند این كار را بسازد.»
این مطلب سام فیلم را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب