یك حكایت هیجان انگیز در مدرسه پسرانه
به گزارش سام فیلم حقیقت این است که این عروسک با وجود دوخت کج و کوله ای که داشت، سرشار از خلاقیت بود و بنابراین آقا معلم از دانش آموزش خواست آنرا بعنوان یادگار به او بدهد.
حالا دیگر آن دانش آموز بزرگ شده ولی عروسکش در بین صد عروسک دیگر، همچنان برای آقای معلم، جایگاه خاصی دارد.
قصه از آنجا آغاز شد که محمد حسن ابویی مهریزی، معلم هنر در مدارس یزد و مهریز، خودش به نمایش سنتی ایران و بخصوص نمایش خیمه شب بازی و عروسک مبارک، علاقه بسیار داشت. او که سابقه بیشتر از 20 سال تدریس در مدارس و دانشگاه را دارد، همین علاقه را به این دو حوزه آموزشی برد و حالا بیشتر از 10 سال است که دانش آموزان و دانشجویان یزد و مهریز، ساعات خوشی را با عروسک مبارک سپری می کنند.
ابویی مهریزی در گفتگو با ایسنا از تجربیات خود در زمینه آموزش ساخت عروسک سخن گفت و از کم توجهی به درس هنر در مدارس ابراز تاسف کرد.
او اظهار داشت: بیشتر از 20 سال است که معلم هنر هستم و در دوره متوسطه اول یا همان راهنمایی سابق مشغول تدریسم و به جز آن مدرس دانشگاه فرهنگیان هم هستم. رشته تخصصصی ام نقاشی است و تمرکزم بر نقاتشی آبرنگ است ولی علاقه به عروسک مبارک، سبب شد که از چند سال پیش آموزش ساخت این عروسک را در مدارس و در دانشگاه پی بگیرم.
این معلم خوش ذوق در ادامه از دشواری های ساخت عروسک در مدارس پسرانه سخن اظهار داشت: خیلی دشوار می باشد که پسربچه ها را به تئاتر عروسکی و بویژه به ساخت عروسک ترغیب کنید چون آنان این کار را دخترانه می دانند و به سختی به آن تن می دهند.
او توضیح داد: ما در مدرسه با مواد دورریختنی و به شیوه های گوناگون عروسک مبارک را می سازیم؛ دستکشی؛ نخی و... شیوه کاری من این گونه است که همه دانش آموزان را درگیر می کنم. در کلاس ما، بد و خوب نداریم، همه خوب هستند و همه مشغول کار.
آنها ساخت عروسک را از بهمن ماه آغاز می کنند تا در ایام پرتب و تاب اسفند و در آستانه سال نو، عروسک های بچه ها آماده بشود. این عروسک ها با در و بدنه بطری، با لاک غلط گیر، قوطی، دکمه یا هر وسیله دورافتادنی دیگری ایجاد می شود. گاهی بچه ها از پارچه های نو برای لباس عروسک شان استفاده می نمایند و گاهی لباس گرمکن کهنه خویش را می شکافند و از پارچه اش، لباسی برای عروسک شان می دوزند.
اما فقط ساخت عروسک نیست که برای این معلم مهم می باشد، مهم تر، آن است که این فرایند با شناخت همراه شود.
ابویی مهریزی در این حوزه توضیح داد: سابقه تئاتر آیینی را برای بچه ها شرح می دهم و در کلاس فیلم هایی از خیمه شب بازی استادانی مانند زنده یاد خمسه ای یا بهروز غریب پور نمایش می دهم تا بچه ها اطلاعات لازم را هم به دست آورند.
این معلم در مدارس گوناگونی درس می دهد؛ مدرسه های کوچکی با 15 دانش آموز در یک روستا یا مدرسه بزرگی با 300 دانش آموز در یک شهر ولی مهم این است که شیوه تدریس یکی است و او نامی برای پروژه آموزشی خود برگزیده: «نمایش عروسکیِ همگانیِ مبارک»
ابویی با تقدیر از همراهی مدیران مدارس در اجرای این برنامه افزود: بدون این همراهی، نمی گردد چنین کاری کرد و من از مدیران همه مدارسی که با آنان همکاری دارم، سپاسگزارم.
او سپس از مشکلاتی اظهار داشت که بچه ها درگیرش می شوند: ساخت عروسک بسیار انرژی گیر است امکان دارد عروسک به هر علتی خراب شود. گاهی که سر کلاس می روم، بچه ها همان اول عروسک هایشان را که مشکلی پیدا کرده، نشان می هند ولی در نهایت، همه آنها از این فرایند شاد می شوند چون پس از ساخت عروسک، تمرین بازی دهندگی داریم و بچه ها، هدایت عروسک های خویش را یاد می گیرند.
بعد از این مراحل، همه دانش آموزان در یک روز بویژه در حیاط مدرسه جمع می شوند و همراه با هدایت عروسک هایشان، شعرهای خیمه شب بازی را که به آنان آموزش داده شده، اجرا می کنند. لحظه نفس گیری است آن لحظه که 300 دانش آموز در حیاط مدرسه به مدت 2 دقیقه نمایش عروسکی اجرا می کنند، گویی یک کارناوال شادی است.
ابویی درباره فواید ساخت عروسک برای دانش آموزان اظهار داشت: متاسفانه درس هنر در مدارس ما بسیار مظلوم است. بیشتر فعالیتهای مدرسه متمرکز بر آموزش است و کمتر به پرورش بچه ها توجه می شود ولی ما سعی کردیم با چنین برنامه هایی نشان بدهیم که زنگ هنر چنین قابلیت هایی دارد.
او با ابراز تاسف از اینکه آموزش تخصصی هنر در مدارس ابتدایی صورت نمی گیرد، اضافه کرد: تدریس هنر نه تنها جدی نیست بلکه در مقاطع مختلف هم مدام قطع می شود. بنابراین نخستین مواجهه افراد با درس هنر در مقطع دانشگاه است و آنان همه سالهای پیش از آنرا از دست داده اند.
این معلم تصریح کرد: هرچند فعالیتهایی به صورت پراکنده در مدارس انجام می شود و جشنواره دانش آموزی هم برگزار می گردد ولی در آن جشنواره هم بحث انتخاب مطرح است در صورتیکه ما در فعالیت خودمان، انتخابی نداریم. یکی از اهداف ما این است که به بچه ها اعتماد به نفس بدهیم. ما به دانش آموزی که خویش را فاقد هر استعدادی می داند، نشان می دهیم با چند ابزار ساده دورریختنی می تواند عروسکی خلاقانه بسازد.
ابویی مهریزی افزود: نمایش عروسکی آسان نیست ولی ما کوشیده ایم آنرا برای بچه ها سهل الوصول نماییم و هم خلاء آن فضای شاد را پر نماییم و هم جایگاه تئاتر را به بچه ها نشان دهیم.
او یادآوری کرد: بعضی از دانش آموزانم بزرگ شده و دانشجو هستند ولی هنوز در کتابخانه هایشان آن عروسکی را که در دوره مدرسه ساخته اند، به یادگار نگه داشته اند.
او که برای انجام این فعالیت ها خانواده ها را هم همراه می کند، در این حوزه اظهار داشت: معمولا خانواده ها وقتی دست در جیب خود می کنند که بخواهند برای بچه ها کتاب تست یا کمک آموزشی بخرند. چون آن مبحث برایشان اولویت دارد ولی در اینجا تنها هزینه ای که انجام می دهند، مثلا کمک به دوخت و دوز است. وقتی خانواده می بینید بچه ای که مدام سرش در گوشی موبایل است، با چه ذوقی عروسک می سازد، با او همراه می شود.
این مدرس دانشگاه در عین حال متذکر شد: البته به علت کم توجهی مدارس به زنگ هنر، هنوز خانواه هایی هستند که به این کار اهمیت چندانی نمی دهند. مثلا دانش آموزی داشته ام که کسی در خیاطی کمکش نکرده و خودش نخ و سوزن دست گرفته و عروسکش را درست کرده است. هرچند آن دوخت نامرتب و کج و کوله است، ولی خلاقیتی چشم گیر دارد. آن چنان که عروسکش را بعنوان یادگاری از او گرفتم.
ابویی از دیگر مزایای ساخت عروسک به این شیوه هم سخن اظهار داشت: فکرش را بکنید با این شیوه، چندین درِ بطری و خود بطری، به طبیعت ریخته نمی گردد. بلکه به سر و تن عروسک تبدیل می شود.
او با تکیه بر اینکه همه این کارها را به صورت دلی انجام می دهد، اضافه کرد: به موازات عروسک مبارک، عروسک های دیگری مانند طیاره خانم ایجاد می شود. برخی از بچه ها عروسک هایی اعجاب انگیز ساخته اند. حقیقت این است که دانش آموز از معلم جلو می زند و خود من خیلی چیزها از بچه ها یاد گرفته ام چون این ارتباط، کاملا دوسویه است.
این معلم که تخصصش نقاشی است، نگاهش به عروسک بر پایه هنرهای تجسمی است و خودش هم چندین نمونه عروسک ساخته و از مبارک هم نقاشی کرده است.
او در انتها با ابراز خوشنودی از اینکه کارگاه های هجدهمین جشنواره نمایش عروسکی تهران مبارک در فضای مجازی برگزار می شود، اظهار داشت: برای ما که خارج از تهران زندگی می نماییم، فرصت خوبی است تا این آموزش ها را ببینیم چونکه خیلی از ما بر پایه تجربیات شخصی کار می نماییم و رشته تحصیلی مان طوری نبوده که آموزش تئاتر عروسکی ببینیم.
منبع: samfilm.ir
این مطلب سام فیلم را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
کامنتهای بینندگان سام فیلم در مورد این مطلب