پیش فرض آژانس شیشه ای رفاقت است
به گزارش سام فیلم، عصر روز گذشته دومین جلسه «خلق ایده؛ ساخت فیلمنامه» در سالن تمدن موزه سینمای ایران باحضور جابر قاسمعلی فیلمنامه نویس و مدرس فیلمنامه برگزار شد که قسمتهایی از آن به شرح زیر است.
به گزارش سام فیلم به نقل از خبر آنلاین از روابط عمومی موزه سینما، جابر قاسمعلی با اعلان اینکه همه راه ها به فیلمنامه ختم می شود، اظهار داشت: یک فیلسوف یونانی جمله ای دارد که می گوید هر کسی که می خواهد فیلسوفی کند، باید فیلسوفی کند، اما کسی که نمی خواهد فیلسوفی کند هم باید فیلسوفی کند. به عبارت دیگر اگر بخواهید فلسفه را رد کنید، باز هم باید بدانید فلسفه چیست تا بتوانید آن نقد کنید. این فرضیه در سینما هم وجود دارد؛ کسی که می خواهد فیلمنامه نویسی کند، باید فیلمنامه نویسی یاد بگیرد اما کسی که قصد ندارد فیلمنامه نویس شود، به عنوان مثال تمایل دارد بازیگر، تهیه کننده یا کارگردان شود هم باید فیلمنامه نویسی بداند. وی افزود: یک بازیگر باید فیلمنامه را بشناسد تا بتواند نقش را تحلیل کند، یک کارگردان باید به قواعد و اصول فیلمنامه آشنا باشد تا بتواند آنرا آنالیز کند و ساختار روایی، لحن، ریتم و میزانسن آنرا کشف کند تا بتواند آنرا دکوپاژ کند. تهیه کننده فیلم هم باید با فیلمنامه آشنا باشد تا بتواند یک گروه حرفه ای برای ساخت فیلم دستچین کند. وی بعد از بررسی ایده و پیشفرض فیلم «آژانس شیشه ای» اظهار داشت: ایده یک خطی آژانس به روشنی امری غیر ممکن را به یک فعل ممکن بدل می کند. حاج کاظم که یک رزمنده سابق است، باوجود اعتقادش به ارزش های انقلابی، برای نجات همرزم قدیمی اش دست به گروگانگیری که یک کار غیرقانونی و امنیتی است، می زند.
قاسمعلی اضافه کرد: اساسا طراحی پیشفرض در فیلمنامه باعث می شود که نویسنده بتواند ایده خویش را به درستی گسترش بدهد. به عبارت دیگر، پیش فرض در داستان همچون چتری بر فراز ایده سایه می افکند تا مانع از انحراف ایده به مسیرهای ناخواسته شود. پیشفرض همچون یک عنصر معنایی در زیر متن داستان حضور دارد (و باآنکه توسط مخاطب کشف و بازشناسی می شود) اما عملا مانند یک چراغ راهنما برای نویسنده عمل می کند تا معنایی که نویسنده برای داستان خود در نظر گرفته، در لابلای مناسبات داستانی و کشمکش بین شخصیت ها به شکل عینی گسترش پیدا کند. قاسمعلی با بررسی رابطه حاج کاظم و دوست اش عباس در فیلم آژانس شیشه ای افزود: پیش فرض این فیلم در رابطه با رفاقت است. این که کسی زندگی خویش را به خاطر یک دوست به خطر اندازد و برایش فداکاری کند.
قاسمعلی بعد از اشاره ای کوتاه به خصوصیت فیلمنامه های سه پرده ای و نقاط عطف داستانی اظهار داشت: به صورت معمول و با تایم یک فیلم صد دقیقه ای، پرده ی اول حدودا دقیقه ۲۰ تمام می شود. سپس عطف یک رخ می دهد تا فیلم نامه در پرده دوم ادامه پیدا کند. اما کسانی بوده اند که این قاعده را در هم شکسته اند. یکی از آنها بیلی وایلدر است که در فیلم آپارتمان عطف یک را دقیقه پنجاه فیلم قرار می دهد. اوست که این شجاعت را دارد که مخاطب را ۵۰ دقیقه سرگرم کند بی آنکه مخاطب خسته شود و ارتباط با فیلم را از دست بدهد. وی افزود: در سینمای ایران هم گاه پیش آمده که نویسنده در چهارچوب ساختار سه پرده ای، نوآوری کند. اصغر فرهادی در فیلم «درباره الی» چنین کرد است. او نقطه عطف اول را به دقیقه ۳۰ کشانده؛ جایی که الی در دریا غرق می شود اما نکته مهم اینست که طی این سی دقیقه تماشاگر نه تنها ارتباط خویش را با فیلم از دست نمی دهد بلکه بشدت درگیر مناسبات بین شخصیت ها می شود.
قاسمعلی با اعلان اینکه سینما همچنان احتیاج به فیلمنامه داستان گو و سه پرده ای دارد، بیان داشت: برخی ها تصور می کنند فیلمنامه سه پرده ای کهنه و قدیمی شده است و دیگر پاسخگوی نیاز سینما دوستان نیست این نگاه اشتباه است. همچنان شاهکارهایی در سینمای داستانی وجود دارد که بعد از گذر سالها نه تنها دیدنی هستند بلکه خیلی از فیلمسازان آنها را بازسازی می کنند. من معتقدم کسانی که می خواهند ساختار شکنی کنند، بهتر است چند فیلمنامه سه پرده ای بنویسند و بعد از تجربه اصولی دراین زمینه به نگارش انواع دیگر فیلمنامه روی بیاورند. درست مثل کاری که نیما یوشیج در شعر و ادبیات معاصر انجام داد. او ابتدا به وزن و بحور عروضی و قالب های کهن شعر تسلط پیدا کرد، سپس قاعده ها را در هم شکست و شعر نیمایی را خلق کرد. ۵۷۵۷
منبع: سام فیلم
این مطلب سام فیلم را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب